در عصری که متاورس به واژهای کلیدی بدل شده، تلاش و رقابت شرکتهای بزرگ فناوری وجهی تاریخی به خود گرفته است. این هنرپیشههای تاثیرگذار، هر یک با هدفی خاص و رویکردی متفاوت وارد میدان شدند.
متا (فیسبوک پیشین) با تغییر نام خود و سرمایهگذاری میلیاردی، اعلام کرد آینده ارتباطات و کسبوکار را به جهانهای مجازی پیوند میزند. هدف متا، ساخت فضایی است که آموزش، خرید، دوستی و تفریح، همگی در محیطی چندوجهی قابل اجرا باشند. از سوی دیگر، مایکروسافت با پروژههایی مانند Mesh و ترکیب واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)، دنیای کاری آینده و جلسات تیمی را بازتعریف میکند.
گوگل، با سالها تجربه در واقعیت افزوده (مانند Google Lens و ARCore)، مسیر متفاوتی را طی میکند: آنها میکوشند لایههای اطلاعاتی را بر جهان واقعی بیفزایند تا متاورس را در زندگی روزمره جاری سازند. غولهایی چون اپل، با محصولات نوآورانه در زمینه هدست و ابزارهای مبتنی بر AR، و نیز سامسونگ، با سرمایهگذاری در زیرساختهای سختافزاری و نرمافزاری متاورس، هریک مدعی سهمی از آیندهاند.
در کنار این رقابت، همکاریهایی هم رخ میدهد: کنسرسیومهای بزرگ برای تدوین استانداردهای امنیتی و تجربی، بسترهایی مانند OpenXR که مشارکت اغلب شرکتها را برای یکپارچهسازی ابزارها ممکن کردهاند. این همکاریها تضمین میکنند نوجوانان آینده بتوانند با یک آواتار در چندین پلتفرم فعالیت کنند و بنیان متاورس پراکنده و جزیرهای نشود.
در عین پیشرفت، نگرانیهایی مطرح است: از مالکیت دادهها تا وابستگی به شرکتهای چندملیتی و خطر محدودسازی تجربههای بومی. ایران نیز میکوشد با آغاز پروژههای تحقیقاتی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان، سهمی در این اکوسیستم وسیع بهدست آورد و تجربههایی متناسب با فرهنگ و زبان فارسی خلق کند.
سهم اصلی شرکتهای بزرگ نه فقط در نوآوری فنی، که در شکل دادن به قواعد و فرهنگ متاورس است: جهانی که حضور نوجوان اندیشهورز ایرانی در آن، نیازمند شناخت این روندها و فعال بودن در ساخت و نقد آینده است.