نمونههای عملی متاورس در زندگی روزمره
گردشگری مجازی و زیارت سهبعدی: توسعه امنیت معنوی و تجربه اماکن مذهبی با فناوریهای نوین
با پیشرفت فناوریهای واقعیت مجازی (Virtual Reality) و واقعیت افزوده (Augmented Reality)، درهای جدیدی به سوی تجربه اماکن مذهبی و سفرهای معنوی گشوده شده است؛ بیآنکه بخواهیم مسافتهای طولانی را طی کنیم یا با موانع زمانی و مکانی روبرو باشیم. اکنون متاورس با ترکیب قدرت تصاویر سهبعدی و تعامل زنده، عرصهای تازه برای گردشگری معنوی و زیارت فراهم آورده است.
زیارت سهبعدی؛ فراتر از تصاویر سنتی
در بستر متاورس، میتوان وارد صحن حرم امام رضا(ع) شد، زیر گنبد فیروزهای قدم زد، یا در سحرگاه شبهای قدر کنار صدها مؤمن دیگر نماز خواند؛ همه اینها از طریق عینک واقعیت مجازی یا حتی گوشی هوشمند امکانپذیر است. برخی پروژهها پا را فراتر گذاشته و با افزودن صداهای واقعی، تلاوت قرآن، و فضای تعاملی، احساس حضور حقیقی و امنیت معنوی را تقویت میکنند؛ تجربهای که حتی برای بیمارانی که امکان سفر ندارند، یا نوجوانانی که دوست دارند اماکن مختلف مذهبی را کشف کنند، قابل دسترسی شده است.
گردشگری مجازی و آموزش فرهنگ زیارت
اماکنی مانند کعبه، مسجدالنبی، یا بارگاه حضرت معصومه(س) نیز از این روند بیبهره نماندهاند. به کمک طرحهایی مانند Google Arts & Culture: Virtual Pilgrimage, یا پلتفرمهای بومی همچون زیارت مجازی حرم امام رضا(ع) (از اینجا ببینید)، کاربران میتوانند بهصورت تعاملی و با انتخاب زاویه دید خود فضای زیارتی را تجربه کنند.
جالب آنکه، گروههایی از معلمان و فعالان فرهنگی ایرانی با تولید مدلهای سهبعدی از اماکن مذهبی کشور، فرصت بازدید مجازی و آموزش آداب زیارت را برای مدارس تدارک دیدهاند؛ این برنامهها حتی برای آموزش احکام و مفاهیم دینی در کلاسهای مجازی بسیار تأثیرگذارند.
امنیت معنوی در دنیای مجازی
امنیت معنوی (Spiritual Security) به معنای آرامش و پاسداری از احساسات پاک در محیط دیجیتال است. تجربه زیارت در متاورس میتواند به تقویت این احساس کمک کند، اما لازم است محتوای تولیدشده، دارای استناد، اعتبار و نظارت فرهنگی باشد تا پیام معنوی این اماکن در دنیای مجازی حفظ گردد.
گامهای نخست برای نوجوان علاقهمند:
۱. آزمایش گردشگری سهبعدی در سایتهایی چون Google Earth VR یا Google Arts & Culture.
۲. بازدید از پروژههای بومی (نمونه: زیارت مجازی حرم امام رضا(ع)).
۳. مشارکت در پروژههای دانشآموزی با ساخت مدل سهبعدی ساده از یک مسجد محلی یا مزار شهدا با استفاده از ابزارهایی مثل CoSpaces یا Tinkercad و ارائه آن در کلاس یا فضای مجازی شاد.