تا چند سال پیش، اگر کسی میگفت میتوانی قلب انسان را جلوی چشمت بچرخی و همه اجزایش را از نزدیک ببینی، شاید فکر میکردی شوخی میکند. اما حالا با فناوری واقعیت افزوده (Augmented Reality یا به اختصار AR)، این کار ممکن شده است. واقعیت افزوده یعنی ترکیب چیزهای مجازی (چیزی که در دنیای واقعی نیست و با کامپیوتر ساخته شده) با محیط اطراف خودمان. مثلاً با دوربین موبایل یا تبلت خود یک مدل سهبعدی را در فضای واقعی خانه میبینی.
این فناوری خیلی زود وارد حوزه آموزش شد. در مدرسهها اگر یادگیری بخشهایی مثل زیستشناسی سخت است، حالا میشود اندامهای بدن انسان، حیوانات و حتی ساختار گیاهان را به صورت سهبعدی و تعاملی دید. کافی است دوربین موبایل را روی صفحه کتاب بگیری تا مثلاً یک اسکلت انسان جلویت ظاهر شود و بتوانی همه استخوانها را از همه طرف نگاه کنی. این روش باعث میشود مطالب بهتر یادت بماند و مطالعه دیگر خشک و خستهکننده نباشد.
در دانشگاهها دانشجویان پزشکی با کمک واقعیت افزوده، جراحی را تمرین میکنند. دانشجو میتواند بدن سهبعدی یک انسان را باز کند و اعضای داخلی را مثل یک پازل ببیند و بررسی کند. این کار هم ایمنتر از تمرین روی بدن واقعی است و هم هر تعداد بار که لازم باشد میتوان تمرین کرد. همچنین واقعیت افزوده در رشتههایی مثل مهندسی، معماری و شیمی هم جای خود را باز کرده است؛ مثلاً مهندسها میتوانند دستگاهها و ساختمانهای صنعتی را طوری ببینند که گویی واقعاً سر کلاس یا کارگاه هستند.
حتی در کلاسهای تاریخ یا جغرافیا هم این فناوری عجیب و جذاب است. تصور کن بتوانی تمدنهای باستانی یا کوههای جهان را با موبایل درست جلوی چشمت ظاهر کنی و از هر زاویهای تماشا کنی. این یعنی کلاس درس دیگر فقط نشستن سر کلاس و گوش دادن به معلم نیست؛ حالا خودت در کشف ماجراها شریک میشوی.
در کنار همه اینها، بعضی نرمافزارهای ایرانی هم شروع به تولید محتوای واقعیت افزوده کردهاند. میشود امید داشت که در آینده نزدیک این امکانات بیشتر وارد مدرسهها و دانشگاههای کشور خودمان هم بشوند تا آموزش برای همه دانشآموزان و دانشجویان لذتبخشتر شود.
اگر دوست داری درباره نمونههای آموزشی و اپلیکیشنهای واقعیت افزوده بیشتر بدانی یا چند نمونه واقعی ببینی، سایت Edutopia یا برای پزشکی Elsevier توصیه میشود.