در گذشته، آموزش رسمی برابر بود با کلاسهای حضوری، نیمکت، تخته و صدای معلم. اما ورود متاورس و محیطهای سهبعدی، نه فقط ظاهر آموزش بلکه اصل معنا و تجربه یادگیری را تحول داده است.
در کلاسهای سهبعدی، فضای درس دیگر محدود به چهار دیوار نیست؛ مدرسه میتواند قلعهای تاریخی یا آزمایشگاه پیشرفته باشد، و معلم میتواند حتی در قالب یک آواتار به دانشآموزان خوشآمد بگوید. حضور مجازی (Virtual Presence) یعنی امکان مشارکت، پرسش، کار گروهی و پژوهش، فارغ از جغرافیا و حتی محدودیت جسمانی. تو میتوانی همراه همکلاسیهایت، در قالب گروهی از رستمهای نوجوان، شاهنامهی فردوسی را اجرا و تجربه کنی، یا آزمایشی شیمی را بدون خطرات دنیای واقعی در فضایی شبیهسازی شده به انجام برسانی.
روشهای نوین یادگیری در این فضا، فقط انتقال اطلاعات نیست: کشف و تجربه، تعامل زنده با موضوعات و حتی امکان آموزش معکوس (Reverse Learning) یعنی آموزش، مشارکتی و از پایین به بالاست. هر دانشآموز میتواند مدرس تجربهای شود، اطلاعات جدید را کشف کند و فوری با بقیه به اشتراک بگذارد.
برای نوجوان ایرانی، فرصت آشنایی با محتوای ملی، بومی و متناسب با جهانبینی خود، نه فقط یک ضرورت بلکه حقی طبیعی است. امروز پلتفرمهاییهستند که امکان تجربه کلاسهای مجازی و ساخت پروژههای گروهی را برای نوجوانان سراسر جهان فراهم کردهاند. در ایران هم تلاشهایی برای ساخت کلاسهای سهبعدی (مثلاً در دانشگاهها یا پروژههای آموزش مجازی رشد و شاد) در حال انجام است.
البته این مسیر بیچالش نیست؛ نیاز به دسترسی عادلانه به اینترنت و ابزار، آشنایی معلمین با فناوری نو، و حفظ پیوند عاطفی و تربیتی میان دانشآموز و معلم نباید فراموش شود.
در نهایت، آینده آموزش، تلفیقی است از خیال، دانش و فناوری: جایی که هر سوال، آغازی برای یک تجربه نو در جهانی بیمرز است.